Is het mogelijk dat slapeloosheid erfelijk is?

Overmatige stress, de extreme snelheid van het leven, evenals elektronische apparaten die ons herstel onderdrukken, waren tot voor kort de belangrijkste oorzaken van slaapproblemen. Echter, een nieuwe studie geeft inzicht in slapeloosheid en de oorzaken ervan. Zoals blijkt, kan dit probleem voortkomen uit genetische aanleg en de uiting daarvan binnen familieleden. Werken in een bedrijf waar mensen aan slaapproblemen lijden zou ook een zekere invloed hebben.

Een internationaal team van wetenschappers heeft een artikel gepubliceerd in Nature Genetics over zeven genen van slapeloosheid. Professoren van over de hele wereld hebben inzicht gegeven in de oorzaken van slapeloosheid door te bewijzen dat slaapproblemen vaak geen psychologische achtergrond hebben, maar de oplossing in ons DNA ligt. 

7 slapeloze genen

Volgens professor Van Someren, een lid van het onderzoeksteam, zijn de oorzaken van slapeloosheid nog steeds niet grondig en wetenschappelijk betrouwbaar aangetoond. Hij gelooft dat patiënten veel te vaak de simpele diagnose "Het probleem zit in uw hoofd" horen. De 7 slapeloze genen, zoals door de professoren genoemd, zijn verantwoordelijk voor de regulatie van transcriptieprocessen en exocytose, dus het uitstoten van stoffen uit de cel en tegelijkertijd de versmelting van moleculen met de omgeving. Schade aan het communicatieproces van neuronen veroorzaakt een scala aan inslaapproblemen, wakker worden en totale slapeloosheid. Een van de geïdentificeerde genen, bijvoorbeeld MEIS1, is ook in verband gebracht met twee andere slaapstoornissen: PMLD (Periodieke bewegingen van de ledematen tijdens de slaap) en RLS (Rustelozebenensyndroom). De studie bevestigt dat varianten van het gen bij alle drie de slaapstoornissen betrokken zijn. Ze kunnen ook leiden tot depressies, angststoornissen en emotionele stoornissen. Tot nu toe werden soortgelijke problemen gezien als gevolgen van chronische slaapproblemen en niet als hun oorzaak.

Predisponerende factoren

Het uitgevoerde onderzoek heeft ook geleid tot de ontdekking van bepaalde geslachtscorrelaties in biologische slaapmechanismen. Professor Someren bevestigt dat er opvallende verschillen zijn in de frequentie van slaapproblemen tussen mannen en vrouwen. Bij mensen boven de 50 – wanneer slapeloosheid procentueel het hoogst is – klaagde 33% van de vrouwen over symptomen, terwijl bij mannen het resultaat net onder de 20% lag. Ongeacht het geslacht worden familiegerelateerde oorzaken ook als predisponerende factoren beschouwd. Er is aangetoond dat 51% van de mensen die aan slapeloosheid lijden, vergelijkbare gevallen in de familie hadden! Dit is een extra argument voor de biologische basis van slaapproblemen. We moeten ook de invloed van de familie, bijvoorbeeld "milieugebonden" factoren, in overweging nemen. Zoals blijkt, kan alleen het samen zijn met mensen die aan slapeloosheid lijden tot dezelfde stoornis leiden. Een andere studie heeft aangetoond dat broers en zussen die samenwonen vatbaar zijn voor slapeloosheid. Volgens de wetenschappers zijn 37% van de slaapproblemen toe te schrijven aan groepen familieleden en het samen voorkomen van het probleem.

Biologie versus psyche

Hoewel de nieuwste studies de medische wereld revolutioneren en nauwkeurigere diagnoses kunnen verbeteren, mogen we eerdere ontdekkingen niet vergeten. Slaapproblemen zijn – grotendeels – nog steeds een resultaat van onze levensstijl. Stress gerelateerd aan levensgebeurtenissen, evenals gezondheids- en financiële problemen zijn onbetwistbare hoofdoorzaken van slaapproblemen. Andere oorzaken zijn somatische en mentale stoornissen, alcohol- en middelenmisbruik, evenals ploegendiensten en slechte slaapgewoonten. We moeten ook sensorische stoornissen bij volwassenen en kinderen toevoegen. Deze bestaan uit een verminderde capaciteit om de via onze zintuigen ontvangen informatie correct waar te nemen, te begrijpen en te organiseren. Problemen op dit gebied uiten zich in motorische en coördinatiezwakte, hyper- of hypoactiviteit, concentratieproblemen, slapeloosheid en nachtelijk ontwaken. 

Ondanks de moeilijkheid om oorzaken van slapeloosheid biologisch of psychologisch vast te stellen, is één ding duidelijk – het bestaat en mag niet worden onderschat.

Meer over de somatische redenen van slaap: www.therapiedecken.de